Còn ở Việt Nam thì sao? Dù mỗi ngày phát sinh hơn 60.000 tấn rác sinh hoạt (World Bank, 2021), phần lớn vẫn kết thúc tại bãi chôn lấp hoặc lò đốt – lãng phí tài nguyên và gây ô nhiễm kéo dài. Vậy đâu là mắt xích còn thiếu trong hệ thống?MRF – Không chỉ là nhà máy rác, mà là “trạm trung chuyển tài nguyên”
MRF là nơi rác hỗn hợp được tiếp nhận – phân loại – thu hồi – nén kiện, tạo ra các dòng nguyên liệu sạch như giấy, nhựa, kim loại… để tái sử dụng cho sản xuất. Quy trình này giúp:
-
Giảm tải yêu cầu phân loại tại nguồn – điều Việt Nam còn yếu
-
Tối ưu quy trình bằng máy móc, cảm biến, giảm phụ thuộc lao động thủ công
-
Tạo nguyên liệu đầu vào chất lượng cho ngành tái chế
-
Kiểm soát tốt rác còn lại để xử lý an toàn
Với MRF, rác không còn vô định, mà trở thành một phần trong chuỗi cung ứng tái chế, góp phần xây dựng nền kinh tế tuần hoàn thực chất.
Vì sao MRF lại quan trọng đến vậy?
MRF không chỉ là câu chuyện công nghệ. Đó là:
-
Cầu nối giữa người tiêu dùng và doanh nghiệp tái chế
-
Chìa khóa thực thi trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) một cách minh bạch
-
Công cụ quản lý dữ liệu rác thải theo chuẩn ESG, tín chỉ carbon
-
Đức: Nhờ MRF và phân loại nghiêm ngặt, đạt 67% tỷ lệ tái chế rác sinh hoạt
-
Hàn Quốc: Giảm tỉ lệ chôn lấp từ 90% xuống dưới 10% trong 25 năm
-
San Francisco (Hoa Kỳ): Với MRF hiện đại, tái chế hơn 80%, hướng đến mục tiêu Zero Waste vào năm 2030
Còn TP.HCM, với gần 9.700 tấn rác mỗi ngày, vẫn đang phụ thuộc vào chôn lấp là chính. Các nhà máy như Vietstar hay Tam Sinh Nghĩa có tích hợp phân loại, nhưng chưa đạt chuẩn MRF quốc tế về tự động hóa, công suất và khả năng thu hồi vật liệu.
Vì sao Việt Nam chưa thể triển khai MRF hiệu quả?
4 “nút thắt” lớn đang kìm hãm hệ thống:
-
Thiếu phân loại tại nguồn ➝ rác đầu vào hỗn tạp, MRF khó hoạt động hiệu quả
-
Thiếu công nghệ và vốn đầu tư ➝ các cơ sở hiện tại chủ yếu thủ công
-
Thiếu kết nối chuỗi tái chế ➝ MRF không thể hoạt động độc lập
-
Chính sách EPR còn yếu ➝ thiếu cơ chế giám sát, dữ liệu minh bạch
Hệ quả? Việt Nam chỉ tái chế 10–12% rác, thấp hơn rất nhiều so với tiềm năng thực tế.
GRac – Khởi động lời giải thực tế cho bài toán MRF tại Việt Nam
GRac – doanh nghiệp công nghệ môi trường – nhận ra rằng chúng ta không thể chờ đợi một hệ thống hoàn hảo, mà cần bắt đầu từ mô hình phù hợp với hiện trạng.
GRac đang xây dựng hệ thống MRF bán tự động đầu tiên tại Việt Nam, với 3 trụ cột:
Công nghệ hóa: Tích hợp cảm biến, AI, hệ thống tách từ, sàng quay và nén kiện
Kết nối hệ sinh thái: Hợp tác với doanh nghiệp EPR, nhà tái chế, đơn vị tiêu thụ
Minh bạch dữ liệu: Báo cáo số liệu ESG, tín chỉ carbon, hỗ trợ doanh nghiệp đạt chuẩn quốc tế
GRac không chỉ phân loại rác – mà đang kiến tạo một nền hạ tầng tái chế bền vững, để Việt Nam có thể:
-
Chủ động thực hiện EPR
-
Tăng tỷ lệ tái chế thực chất
-
Góp phần xây dựng nền kinh tế tuần hoàn đúng nghĩa
Chúng ta không thể tiếp tục hỏi “Ai sẽ làm?”. GRac lựa chọn một cách tiếp cận khác – bắt đầu từ những điều cụ thể, thực tế và phù hợp với Việt Nam.
MRF không phải là một xu hướng công nghệ, mà là nền tảng để Việt Nam phát triển bền vững.
